Geduld en verwachtingen
In mijn vorige blog schreef ik over op vakantie gaan met pleegkinderen. Daarin las je onder andere een stukje over Ingrid*, een meisje van 16 wat ook met ons op vakantie ging naar de Belgische Ardennen. Ik schreef o.a.: “Het was een spannende vakantie, helaas niet alleen ontspannend, en pas 2 maanden later zou blijken waarom: Ingrid had NAH, Niet Aangeboren Hersenletsel, waardoor haar lerend vermogen zeer laag was. En met zeer laag bedoel ik dagelijks dingen opnieuw uitleggen, van hoe je het licht aandoet tot hoe je thee zet.”
Naast het NAH was haar IQ 72 punten en de combinatie van deze zaken en haar zeer ingewikkelde en manipulatieve netwerk, maakte het een uitputtende plaatsing. Heel veel informatie over dit meisje bereikte ons pas in de loop van de 7 maanden die zij bij ons woonde, en het merendeel kwam (veel) te laat. Te laat om de plaatsing voor ons prettig te laten verlopen, maar vooral te laat om het meisje te kunnen helpen. Helpen met het verwerken van trauma’s, aanleren van vaardigheden en stimuleren de broodnodige hulp te accepteren.
Het “niet weten waarom” kwam doordat Ingrid 16 was en de wet beperkingen stelt aan het verstrekken van informatie aan derden op die leeftijd. Haar voogd van SGJ (Stichting Gereformeerde Jeugdzorg Nederland) mocht vanwege die beperkingen haar dossier bij plaatsing nauwelijks kenbaar maken aan ons. Sterker nog, pas toen wij dreigden de stekker uit deze plaatsing te trekken omdat we totaal “overwerkt” dreigden te raken van deze plaatsing, kwam de informatie nog maar nauwelijks vrij. Het was toen dat onze pleegzorgwerker voor ons in de bres sprong, of eigenlijk de regie overnam, en meldde dat het meisje tot aan de eerste rechtszaak over de MUHP (Machtiging Uit Huis Plaatsing) en OTS (Onder Toezichtstelling) bij ons kon blijven, maar dat er daarna een therapieplek, bij voorkeur in gesloten setting, voor haar gezocht zou moeten worden. Pas toen, 3 weken voor het einde van de plaatsing, werd ons verteld over het NAH.
De verhuizing naar een al dan niet gesloten therapieplek ging niet door, want, tegen alle verwachtingen in, tegen alle vuistdikke rapporten en verklaringen in, nam de jeugdrechtbank een voor alle betrokken partijen (met uitzondering van het meisje en haar netwerk), een totaal onverwachte beslissing: Ze ging terug naar moeder. Naar een moeder die depressief en psychotisch was, onder toezicht stond van het FACT-team van de GGZ én een moeder die de Rechtbank op haar vraag “Mevrouw, weet u waarom uw dochter de afgelopen jaren niet thuis heeft kunnen wonen?” antwoordde: “Ja, omdat we te vaak patat aten.” Een moeder die gescheiden leefde van de vader van haar kinderen en zelf zwaar beschadigd en ernstig hulpbehoevend was, kreeg de zorg over haar dochter weer volledig in eigen hand. Ingrid was dolgelukkig. Althans, de eerste paar dagen na de uitspraak. Daarna werd dat enthousiasme snel minder, want terug naar huis betekende ook weer boodschappen doen, eten koken en andere zorgtaken. Het betekende ook haar vader weer zien, een vader die als voorganger van een religieuze gemeenschap van mening was, dat in deze 16-jarige meid de duivel huisde. En dat deze verdreven moest worden.
Wat voelde dit traject als falen, als trekken aan dode paarden, als totaal mislukt. Dat wás het niet, althans, niet vanuit ons gezien, we hadden tenslotte alles gedaan wat we konden met zeer beperkte informatie, maar deze plaatsing was voor ons zoveel te veel, de samenwerking met diverse partijen zo slecht en teleurstellend (met uitzondering van onze pleegzorgorganisatie), dat wij kozen voor sluiting. Wij lieten onszelf op “gesloten” zetten en stonden niet open voor een nieuwe plaatsing. Na een jaar zonder pleegkinderen waren we het erover eens: we gingen weer open. Het is té leuk om te doen, pleegouders zijn. Inmiddels hebben we alweer een aantal jongeren in huis gehad en hebben we geleerd van deze en andere ervaringen. De belangrijkste: geduld en verwachting. Zonder geduld en met verwachtingen, is pleegzorg een aaneenschakeling van teleurstellingen. Je energie, eigenwaarde en bevestiging haal je uit de jongeren, niet uit het systeem.
* Alleen de namen van mijzelf en Patrick en de mensen in ons persoonlijke netwerk, zijn echt. Alle andere namen zijn gefingeerd.
